Jaśnie Pan - Jaume Cabre

Jaśnie Pan, to kolejna powieść autorstwa Jaume Cabre oddana w ręce polskiego czytelnika. Tą pozycją kataloński pisarz zaskarbił sobie słowa uznania ze strony krytyków oraz czytelników.  Przez wielu jest uznawana za przełomową w karierze pisarza, co zdają się potwierdzać liczne nagrody przyznane Cabre za tę powieść. Szkoda tylko, że polski czytelnik musiał na polskie wydanie  tak długo czekać.

Jaśnie pan, to idealnie wyważone i wyśmienicie zawiązane połączenie powieści obyczajowej z kryminałem, a smaczku całej opowieści dodaje tło historyczne, które zostało bardzo dokładnie odtworzone i ukazane przez autora.

Głównym bohaterem powieści jest sędzia Trybunału Królewskiego w Barcelonie, postać powszechnie szanowana, utytułowana i wpływowa. Jednak Don Massó jest typowym, zepsutym do szpiku kości, przedstawicielem władzy, który dla swojej pozycji  i wygody nie cofnie się przed niczym. Cabre w postaci sędziego Massó  zawarł wszystkie najgorsze cechy, jakie od wieków przypisywane są członkom establishmentu.

Sędziemu w podroży przez życie towarzyszy jego małżonka, kobieta bezwolna, gorliwa katoliczka i dewotka. Status społeczny jej męża bardzo jej schlebia, choć samego męża pani Massó zdaje się ledwie zauważać. Zaś sam sędzia ma  w życiu dwie prawdziwe miłości, dla których jest w stanie wszystko poświęcić : władzę oraz  kobiety.

Towarzysząc sędziemu, czytelnik poznaje niuanse polityczne i społeczne Królestwa Hiszpanii na przełomie osiemnastego i dziewiętnastego wieku Głęboko zanurza się w obyczajowości ówcześnie żyjących Hiszpanów. Poznaje kulisy władzy i mocy przez nią niesionej. Razem z bohaterami brudzi się błotem intryg i wszelkiego rodzaju układów władzy, w jakich powiązani są ze sobą bohaterowie powieści.

Przed czytelnikiem staje wiele barwnych i wyrazistych postaci, których losy śledzi  z zapartym tchem, razem z nimi triumfując lub płacząc.  Razem z bohaterami czuje silne  emocje, jakie nimi targają i ze zdumieniem odkrywa finał powieści, który zdaje się być potwierdzeniem tysiąca powiedzianych już słów na temat wszelkich, ludzkich słabości.

W powieści postaci historyczne mieszają się z fikcyjnymi, a realia i klimat epoki został oddany przez autora wprost po mistrzowsku. W bardzo udany sposób Cabre bawi się również czymś, co możemy nazwać analizą psychologiczną ludzkiego umysłu. W powieści wiele miejsca zajmują rozważania na temat czystości sumienia, prawego postępowania oraz postrzegania grzechu, jako złego uczynku.

Dzięki umiejętnemu szafowaniu, przez autora emocjami bohaterów, czytelnik zagłębiający się w lekturze Jaśnie pana, chwilami czuje się, jak osoba posadzona na huśtawce emocji, której kołysania nic i nikt nie jest w stanie powstrzymać.

Za udostępnienie egzeplarza powieści do recenzji bardzo dziękuję Regałowi Nowości.

Jaume Cabre -  hiszpański pisarz, którego powieści przetłumaczono na kilkanaście języków, a jego książki otrzymały kilka znaczących nagród literackich. W Polsce powieść Jaśnie Pan ukazała się po raz pierwszy. Wcześniej do rąk polskiego czytelnika trafiły Głosy Pamano oraz Wyznaję.